Sámegielaid gáiddusoahpahusprošeakta joatkašuvvá – OKM čatnasa golmma jagi prošeaktaáigodahkii

Sámegielaid gáiddusoahpahusprošeakta, man jođiha Ohcejoga gielda ja koordinere Sámediggi, lea ožžon joatkkaruhtadeami lohkanjahkái 2023–2024. Prošeavtta ruhtadeaddji oahpahus- ja kulturministeriija lea goittotge čatnasan golmma jagi prošeaktaáigodahkii nappo jahkái 2026. Sámegielaid gáiddusoahpahusprošeakta álggii 2018 ja dálá prošeaktaáigodat nohká čakčamánus 2023.

Prošeaktahoavda Hanna Helander Ohcejoga gielddas illuda joatkkaruhtadeamis. – Ođđa prošeaktaruhtadeapmi ja ministeriija čatnaseapmi golmma jahkái addá prošektii ja láhkaásaheddjiide lasseáiggi válmmaštallat daid rievdadusaid ja čovdosiid, maid dárbbašit sámegielaid gáiddusoahpahusfálaldaga bissovaš ásaheapmái Suomas.

– Ohcejoga gielda atná sámegielaid gáiddusoahpahusa dehálažžan ja háliida ain vástidit dan riikkaviidosaččat.  Prošeaktaruhtadeami joatkin illudahttá min, muhto lea dehálaš, ahte gáiddusoahpahus šaddá bissovaš fálaldahkan stáhta ruhtademiin. Bissovaš oahpahusfálaldat lea erenomáš dehálaš unna sámegielaide, vai sámemánát ja -nuorat miehtá riikka besset oahppat sámegielaid, dadjá Ohcejoga gielddahoavda Taina Pieski.

Maiddái sámedikki skuvlen- ja oahppomateriálalávdegotti ságadoalli Tauno Ljetoff lea duđavaš mearrádussii. – Lea leamašan hui fiinnis oaidnit, mo sámegielaid gáiddusoahpahusa pilohttaprošeakta lea šaddan ain bivnnuheabbon, ožžon sámeservošis rámi ja huksen doaimmas nana vuođu nala. Pilohtta lea áinnas ánssášan bissovaš doaimma. Mun sávan, ahte ođđa ráđđehus ii vajálduhte sámegielat mánáid ja nuoraid, ja ahte gáiddusoahpahusdoaibma ovddiduvvo bissovaš fálaldahkan jođáneamos lági mielde.

Bissovaš sámegielaid oahpahusa eaktun máŋggat rievdadusat

Bissovaš sámegielaid oahpahus ja dan nannen olles riikkas eaktuda máŋggaid rievdadusaid. Našuvnnalaš skuvlejumi árvvoštallanguovddáš (Karvi) árvvoštalai giđđat 2022, mo sámegielaid gáiddusoahpahusprošeakta doaibmá ja makkár váikkuhusat oahpahusas leat. Karvi čoavddusevttohussan lea earret eará dárkkistit sihke vuođđooahpahuslága, oahppoplána vuođuštusaid ja maiddái oahpahusa geavatlaš lágideami.

Karvi raporttas evttohit ovdamearkka dihte dan, ahte maiddái sámiid ruovttuguovllu olggobealde livččii vejolašvuohta fállat sámegiela oahpu iešguđege oahppomeari mielde, daningo oassái ohppiin sámegiella lea eatnigiella, muhto stuorra oasis ohppiin sámegiela oahppanbálggis lea vel álgomuttus. Dál ruovttuguovllu olggobealde fállat geavatlaččat dušše vuođđooahpahusa ja logahatskuvlejumi dievasmahtti sámegiela oahpahusa, mii lea badjelmearálaš guovtti vahkkodiimmu oahpahus. Dán oahpahusa oahppoplána ii váldde vuhtii ohppiid giellamáhtu girjáivuođa. Dán lassin Karvi árvvoštallanraporta ávžžuha, ahte oahpahusa ordnejeddjiid dáfus sámeoahpahusa ruhtadanmálle čielggasmahttit.

Karvi árvvoštallanraporta:

Härmälä, M., Sarivaara, E. & Laihonen P. 2022. “Paljon on tehty, mutta paljon on vielä kehitettävää.” Saamen kielten etäyhteyksiä hyödyntävän opetuspilotin arviointi 2022.

Lassedieđut:

Hanna Helander, prošeaktahoavda

Ohcejoga gielda

hanna.helander@edu.utsjoki.fi

040 701 2094

Arla Magga, prošeaktakoordináhtor

Sámediggi

arla.magga@samediggi.fi

040 687 5989

Diehtu sámegielaid gáiddusoahpahusa pilohtaprošeavtta birra:

Sámegielaid gáiddusoahpahusprošeakta ordne Suomas hubmojuvvon sámegielaid (anáraš-, nuortalaš- ja davvisámegiela oahpahusa sámiid ruovttuguovllu olggobealde. Prošeavtta oahppilohki lea lassánan juohke jagi. Dál prošeavtta bokte sámegiela oahpahusas leat mielde miehtá Suoma sullii 150 oahppi, 40 oahpahusa ordnejeaddji ja 90 skuvlla.