THL lágidan Dearvvas Suopma -dutkamuš olle Ohcejohkii

25.4.2023

THL:n Terve Suomi -tutkimus saapuu Utsjoelle

 

Dearvvasvuođa ja buresveadjima lágádus (THL) bovde dálvvi ja giđa 2023 áigge viiddes dearvvasvuođadárkkástussii 10 000 rávesolbmo, geat ásset Suomas. Bovdehus sáddejuvvo badjel 20-jahkásaččaide, geat leat válljejuvvon deivvolaččat. Dárkkástusas čielggadit dearvvasvuođa, doaibmanávccaid ja dakkár buohcuvuođaid riskadahkkiid, mat ovdánit maŋit agis.

Ohcejogas dearvvasvuođadárkkástusat lágiduvvojit 4.5.–10.5. Dutkanáiggi sáhttet sirdit dutkanvuloš olbmo sávaldaga mielde maiddái eará báikegoddái.

Dearvvasvuođadárkkástusat leat oassi THL viiddes Dearvvas Suopma -dutkamušas, mii vuolggahuvvui mannan čavčča. Dalle 66 000 rávesolbmo bivde vástidit dutkamuša gažadeapmái. Dál oassi sis leat ožžon lassin bovdehusa nuvttá dearvvasvuođadárkkástussii. Dárkkástusat čađahuvvojit 50 báikegottis miehtá Suoma.

– Dutkanollisvuohta lea našuvnnalaččat mávssolaš rahčamuš, man bokte olles álbmoga ja dan iešguđet joavkkuid dearvvasvuođas ja buresveadjimis oažžut dakkár dieđuid, maid ii eará diehtogálduin sáhte oažžut, muitala vástideaddji dutki Annamari Lundqvist THL:s.

Manne dutkamuššii galggašedje searvat buohkat, geat leat ožžon bovdehusa?

Dutkamuššii válljejuvvon olbmuid bokte hápmašuvvá oppalaš govva Suoma álbmogis. Dán dihtii lea dehálaš, ahte dearvvasvuođadárkkástussii servet buohkat, geat leat ožžon bovdehusa – sihke nuorat ja eallilan olbmot ja sii, geat dovdet iežaset buohccin dahje dearvvasin.

Ovttaskas dutkanvuloš olbmui dát lea áidnalunddot vejolašvuohta oažžut hui gokčevaš ja nuvttá dieđuid iežas dearvvasvuođas.

– Dearvvas Suopma -dutkamuša dieđuid bokte sáhttit geahpedit guovddáš álbmotbuohcuvuođaid dagahan ovdaláigge jápmimiid ja doaibmanávccaid ráddjehusaid ja ovddidit dearvvasvuođabálvalusaid nu, ahte dat vástidit ássiid dárbbuide buoremus lági mielde, muitala Annamari Lundqvist.

– Dearvvas Suopma -dutkamuš ja ovddit seammá sullasaš dutkamušat hábmejit áidnalunddot diehtovuođu fámolaš sosiála- ja dearvvasvuođapolitihka doarjjan.

Mii dearvvasvuođadárkkástusas dahkkojuvvo?

Dutkamušas earret eará mihtidit varradeattu ja váldet varračájánasa, man vuođul meroštallet ovdamearkka dihtii D-vitamiidna-, guoggomasráksá- ja testosterondásiid. Dasa lassin dutket oainnu ja gulu, barget muitui, várvešvuhtii ja fysalaš vedjui laktáseaddji hárjehusaid ja geahppáid bossuniskosa. Dutkamuššii laktásit maiddái gažadeamit, maiguin kártejit dearvvasvuođa, eallindábiid ja doaibmanávccaid. Dearvvasvuođadárkkástussii bovdejuvvon olbmuid joavkkus bivdet oasi searvat maiddái čiekŋudeaddji lassedutkamušaide, mat leat earret eará bátnedoaktára dutkamuš, jearahallan alkoholageavaheami birra ja maiddái lihkadanmihttárdutkamuš, mii kárte oađđima ja lihkadeami.

Dutkamuššii searvan olbmot ožžot iežaset dutkanbohtosiid, maiddái varračájánasvástádusaid ja dieđu persovnnalaš riskkastis buohccát ovdamearkka dihtii oađđinapnea, váibmo- ja varrasuotnabuohcuvuođaid ja tiippa 2 diabetesa. Dárbbu mielde dutkanvuloš olbmot ožžot rávvagiid buoridan dihtii iežaset dearvvasvuođa ja buresveadjima.

Dearvvasvuođadárkkástus bistá sullii 1,5–2 diimmu, ja dan čađahit dearvvasvuođafuolahusa skuvlejuvvon ámmátolbmot.

Lassidieđut:

Dearvvas Suopma -dutkamuša fierbmesiiddut

Annamari Lundqvist
Dearvvas Suoma vástideaddji dutki THL
029 524 7283
ovdanamma.sohkanamma@thl.fi


Eará ođđasat